«Ο Θεός επί της γης ώφθη και τοις ανθρώποις συνανεστράφη»
(Βαρούχ 3, 38)
Το όμορφο χωριό Λιθιά βρίσκεται κτισμένο σε απόσταση 15 χιλιομέτρων, περίπου, απ’ την πόλη Καστοριά, στη ΒΑ πλευρά της λίμνης Ορεστιάδας, προς την οποία έχει υπέροχη θέα. Οι κάτοικοι τού εν λόγω χωριού είναι, στην πλειονότητά τους, γηγενείς Ελληνομακεδόνες, που διακρίνονται για τη φιλοπατρία τους, τη θεοσέβεια, την εργατικότητα και τη νοικοκυροσύνη.
Αναφορικά με τη μεγάλη θεοσέβεια των κατοίκων της Λιθιάς σημειώνουμε, ότι άριστη απόδειξή της αποτελεί η ύπαρξη στους δύο οικισμούς του χωριού, των αντίστοιχών τους επιβλητικών ενοριακών ναών της Παναγίας (Κοιμήσεως της Θεοτόκου) και του Αγίου Δημητρίου.
Η σπάνια τοιχογραφία του Προφήτη Βαρούχ στο ναό του Αγίου Δημητρίου Λιθιάς |
Το όμορφο χωριό Λιθιά Καστοριάς. Στο βάθος διακρίνεται χιονισμένο το θρυλικό όρος Βίτσι. |
Ο προφήτης Βαρούχ (εβρ. Βαρούχ = ευλογημένος) έζησε απ’ τα μέσα του 7ου αιώνα π. Χ. κι έως τις αρχές του 6ου π Χ, περίπου, στην Ιουδαία, στη Βαβυλώνα και στην Αίγυπτο, όπου και απέθανε εξόριστος. Ήταν γιος του Νηρίου και υπήρξε αφοσιωμένος μαθητής και γραμματέας του μεγάλου προφήτη Ιερεμία. Κατά την εποχή που ο Ιερεμίας βρισκόταν στη φυλακή, κάλεσε κοντά του τον Βαρούχ, του ανακοίνωσε τις καταπληκτικές προφητείες του και τον πρόσταξε να τις καταγράψει και να τις κοινοποιήσει στο λαό, σε ημέρα νηστείας. Πράγματι, ο Βαρούχ έπραξε με προθυμία κι ακρίβεια ό,τι του ζήτησε ο Ιερεμίας. Όταν το έμαθε αυτό ο Ιωακείμ, που βασίλευε τότε στους Εβραίους, οργίστηκε πολύ και διέταξε να κάψουν το προφητικό βιβλίο του Ιερεμία. Ο Βαρούχ όμως τις κατέγραψε και πάλι με λίγες δικές του προσθήκες και γι’ αυτό οι συμπατριώτες του τον έριξαν στη φυλακή.
Η είσοδος στον εξωνάρθηκα του ναού Αγίου Δημητρίου Λιθιάς |
Ο Βαρούχ, το έτος 581 π. Χ, που βρισκόταν εξόριστος στη Βαβυλώνα, έγραψε ένα σπουδαίο προφητικό βιβλίο, στο οποίο προλέγει καθαρά την ενανθρώπιση του Κυρίου Ιησού Χριστού (: «ο Θεός επί της γης ώφθη και τοις ανθρώποις συνανεστράφη» Βαρούχ 3, 38). Το βιβλίο αυτό, που φέρει το όνομα του συγγραφέα του, περιλαμβάνεται στον κανόνα της Παλαιάς Διαθήκης, τον οποίον αποδέχεται η Ορθόδοξη Εκκλησία.
B. Περιγραφή της θεματικής απεικόνισης του προφήτη Βαρούχ
Ο ναός του Αγίου Δημητρίου Άνω Λιθιάς (19ος αιών.) έχει στο εσωτερικό του αρκετές φορητές εικόνες του 18ου και 19ου αιώνα και ολίγες σύγχρονές του τοιχογραφίες. Απ’ τις τοιχογραφίες αυτές, οι σημαντικότερες είναι τρεις και βρίσκονται στον δυτικό τοίχο του υποτυπώδη εσωνάρθηκα, γύρω απ’ την κεντρική θύρα του. Πιο συγκεκριμένα, εκατέρωθεν της υπόψη θύρας του ναού, στην εσωτερική της πλευρά, είναι αγιογραφημένοι όρθιοι και αντικριστοί οι αρχάγγελοι Μιχαήλ και Γαβριήλ, ενώ στο υπέρθυρό της, όπου κατά κανόνα εικονίζεται ο Ιησούς Χριστός στον τύπο του Αναπεσόντα (ως ανακεκλιμένο θεϊκό παιδίο), είναι ζωγραφισμένος ο προφήτης Βαρούχ ανακεκλιμένος.
Η βούλα του Προφήτη Βαρούχ. Βρέθηκε στην Ιερουσαλήμ το έτος 1999. |
Οι τοιχογραφίες του προφήτη Βαρούχ και των αρχαγγέλων Μιχαήλ και Γαβριήλ, επάνω κι εκατέρωθεν της θύρας του ναού Αγίου Δημητρίου Λιθιάς (19ος αι.) |
Γιώργος Τ. Αλεξίου.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου